sobota, 24 grudnia 2011

Święta w kilku stylach


Po gorącym miesiącu, czas na świąteczne wyciszenie. W związku z tym postanowiłam w końcu napisać kolejnego posta. O czym? Oczywiście o Świętach. Ale co tu jeszcze można powiedzieć? Każdy z nas żyje nimi zapewne co najmniej od kilku dni, jak nie tygodni. Polska tradycja bowiem jest dość wymagająca: choinka i piękne ozdoby świąteczne, prezenty - kupione lub ręcznie robione, wigilijna kolacja na 12 potraw, rodzinne zjazdy, itp.

Szczególnie na południe i wschód od naszej granicy.

Postanowiłam zapytać kilku swoich międzynarodowych znajomych o to, co charakterystyczne i wyjątkowe jest u nich w domu na święta jeśli chodzi o wizualną stronę świąt. Wybrałam po jednej rzeczy, typowej dla danego kraju. Oto one:

Bułgaria
Surwaczka/Сурвачка
Zdobiona gałązka derenia, którego boczne gałązki zagina się do siebie i wiąże w kształt okręgu lub serca. Całość ozdabia się wielobarwną przędzą, wełną owczą, wstążkami, suszonymi owocami, prażoną kukurydzą lub czuszkami (papryka). Taka surwaczka służy do radosnego (i bezkarnego) uderzania starszych przez dzieci w noworoczną noc. Według tradycji ma to na celu zapewnienie pomyślności i dobrobytu.






Gruzja 
Drzewko Świąteczne - Chichilaki/ჩიჩილაკი
To tradycyjna ozdoba świąteczna Gruzji. Wykonana z grubej gałęzi lub pnia, z którego struga się następnie drewniane serpentyny. Powstaje w ten sposób wyjątkowa, drewniana choinka, na szczycie której stawia się krzyż lub mały wazon. Na nich układa się słodycze, owoce, suszone owoce, monety oraz zielone liście.






Białoruś 
Wycinanki Świąteczne - Vicinanki/ВЫЦИНАНКА 
To delikatny wzór wycięty z papieru, którego podstawowym celem było ozdobienie domu, głownie okien. Tematem wycinanek były zarówno tradycyjne wzory, jak i motywy religijne i scenki rodzajowe.




Kraje Europy Zachodniej to jednak już tradycja mocno ujednolicona. Jednak zauważyłam, że np. narody romańskie, jak Włochy czy Portugalia, nadal kultywują motyw szopki bożonarodzeniowej (wł. presepio, pt. presépio).

 

W Niemczech i Austrii natomiast typowym elementem świątecznym jest kalendarz adwentowy, służący do odliczania dni od pierwszego dnia grudnia do Wigilii Bożego Narodzenia.